De leeftijd van de aanslagplegers in Barcelona en de oorlogsgraven in Margraten. Of Washington

De schok over de gemiddelde leeftijd van de plegers van de aanslag in Barcelona lijkt soms wel groter dan die over de slachtoffers. Hele krantenpagina’s worden volgeschreven met analyses. Rapporten, psychologen, psychiaters, hoogleraren: alles en iedereen wordt erbij gesleept om te verklaren hoe 17- en 18-jarige jongens op een punt belanden dat ze moordenaar worden. Bert Wagendorp heeft het er vandaag in zijn – overigens zeer lezenswaardige – column op pagina twee van De Volkskrant ook over. Hij stelt de vraag: ‘Je rijdt de Ramblas op en geeft gas. Hoe kan dat?’ Hij citeert uit een publicatie van Fathali M. Moghaddam Staircase to terrorism, een aan een Amerikaanse universiteit docerende hoogleraar psychologie, van Iraanse afkomst. Zijn ‘trappenhuis’ kent vijf etages, de fases die iemand doorloopt voordat hij of zij  bereid is te doden voor een ogenschijnlijk ‘goede’ zaak.

Het lijken heel normale jongens. En dat zijn het ook, totdat ze in het trappenhuis belanden. En de kans erop ligt overal op de loer.

Die discussie heeft iets vreemds in zich. 17- en 18-jarige jongens zijn tot veel in staat. Ze zijn makkelijk programmeerbaar en gevoelig voor prikkels uit hun omgeving. Elke ouder weet dat. Het verschil wordt dan bepaald door de ‘goede’ of ‘slechte’ zaak en zelfs dat is met wat meer afstand arbitrair. Wie wel eens in Margraten of Washington (Arlington) langs die duizenden witte kruizen heeft gelopen kan het niet zijn ontgaan: misschien wel meer dan de helft van die jongens was jonger dan 20 toen ze stierven, ongetwijfeld nadat ze, in opdracht van wie er op dat moment voldoende invloed op ze had, probeerden zoveel mogelijk slachtoffers te maken. Dat ze dat deden of tenminste probeerden is volledig geaccepteerd. Wie Omaha Beach bezoekt ziet dat de jonge jongens die streden voor de goede én de slechte zaak op loopafstand van elkaar begraven liggen. Maar wel gescheiden van elkaar. De geschiedenis leert dat het zo nu eenmaal gaat. Gisteren maakte Donald Trump bekend – zijn zoveelste gebroken verkiezingsbelofte – dat er weer meer troepen naar Afghanistan gaan. Ongetwijfeld weer veel jongens van onder de 20, makkelijk beïnvloedbaar, de vijand is de vijand.

Het gaat er hier niet om of de aanslagplegers in Barcelona niet het grote kwaad vertegenwoordigden (dat doen ze) en de jongens in Afghanistan het grote goed. Het gaat om de verbazing dat jonge jongens ertoe in staat zijn.

Bijgewerkt rond 10:00 uur

Een van de eerste lezers van deze blog stuurde ons deze link. Verdrietig en zo waar

 

%d bloggers liken dit: