Vrijheid

We staan aan de vooravond van het Herdenkingsjaar Slavernijverleden, zoals door de Rijksoverheid uitgeroepen. Van 1 juli 2023 tot 1 juli 2024 wordt extra aandacht besteed aan de periode uit de geschiedenis die doorgaans met ‘een zwarte bladzijde’ wordt aangeduid. Onterecht, zoals je onder meer kunt lezen in mijn nieuwe boek dat in juni verschijnt. De trans-Atlantische slavernij is bepaald geen voetnoot in onze gezamenlijke historie, het is op z’n minst een heel hoofdstuk.

We staan hier elk jaar op 1 juli bij stil tijdens Keti Koti, de dag waarop de afschaffing van de slavernij in Suriname en de toenmalige Nederlandse Antillen wordt herdacht en gevierd. As we speak, officieel 160 jaar geleden, maar omdat de voormalig tot slaaf gemaakte mannen, vrouwen en kinderen nog tien jaar gratis voor de koloniale overheersers moesten werken, waren ze pas in 1873 echt vrij om te gaan en staan waar ze wilden. Van economische vrijheid was uiteraard geen sprake. Evenmin als van die andere aspecten van ‘vrij zijn’. Kwesties waar we ook anno nu mee worden geconfronteerd.

Wie heeft of krijgt de ruimte om zichzelf te kunnen ontplooien, de eigen cultuur uit te dragen en zijn/haar/hun authentieke zelf te laten zien? Deze zaken zijn lang niet altijd vanzelfsprekend. En al helemaal niet als je vrouw, Zwart of dik bent (of alle drie!), of een lijf hebt dat anderszins buiten de ons opgelegde normen valt. De trans-Atlantische slavernij ligt allang achter ons, maar de schadelijke gevolgen van dit op racisme en eurocentrisme gestoelde systeem zijn nog op allerlei manieren merkbaar. Check de media, de kunstwereld, het bedrijfsleven, het onderwijs en de politiek waar mensen van kleur, hun culturen, uitingen, lichamen en haarstructuur nog altijd worden gestereotypeerd en gemarginaliseerd. Iets wat we ook volop zien waar het mode en schoonheid betreft.

Verder lezen? De column lees je in de nieuwste Opzij. Een abonnement is zo gepiept. Nergens aan vastzitten? Lees dit nummer fysiek of digitaal via onze site of via Blendle.