Trishanka Smaal: ‘Als trans vrouw worstel ik met de liefde’

Trishanka Smaal (1981) groeide op bij een Hindoestaanse familie in het Surinaamse binnenland. Ze heeft twintig jaar carrière gemaakt bij Waternet en werkt nu als zelfstandig coach en spreker.

DOOR NOÉMI PRENT

“In het bos waar ik opgroeide waren ceremonies en rituelen belangrijk. Al op mijn derde wist ik: er klopt iets niet. Mijn zusje en ik werden gebaad door mijn tantes en ik dacht dat wij hetzelfde waren. Maar dat was niet zo. Je kunt er op die leeftijd nog geen woorden aan geven, maar je weet: er klopt iets niet. Als mijn tante zich klaarmaakte, stond ik altijd te kijken. Dat lange haar, die lippenstift. Ik wilde ook zo mooi zijn. Het leven in het bos was zwaar. Er was fysiek en seksueel misbruik. Mijn vader probeerde mijn moeder te vermoorden en beroofde daarna zichzelf van het leven. Daarna moesten mijn zusje en ik verder opgroeien in internaten. Daar werden we verwaarloosd; het was overleven.

“Als tiener kwam ik met mijn moeder, bonusvader en zusje naar Nederland. Daar was ik veilig, maar ik was nog steeds een jongen. Ik voelde me vrouw, ik was een vrouw. Maar ik wist niet hoe ik dat uit moest leggen aan mensen. Ik leefde een leugen en wilde uit het leven stappen. Maar toen ik een fragment van een trans vrouw bij Oprah Winfrey zag dacht ik: dat ben ik. Tot mijn twintigste geloofde ik echt dat ik ziek was. Ik zag opeens dat ik ergens bij hoorde, ik had herkenning gevonden. Toen ging er een knop om en zette ik de eerste stappen om in transitie te gaan.”

“Ondertussen maakte ik carrière bij Waternet. Via de klantenservice heb ik mezelf omhooggewerkt tot teamleider. Ik heb moeilijke dossiers begeleid. Van tikgeit tot hr-manager en alles ertussenin. In die periode vond ook mijn transitie plaats. Ik heb veel te danken aan een man bij Waternet. Die man houdt van mij. Dankzij hem zat ik bijvoorbeeld als enige gekleurde trans vrouw in een volledig mannelijk MT. Hij zag dat je in een team juist mensen moet hebben die niet op je lijken.”

“Ik volg geen nieuws. Ik heb de televisie jaren geleden de deur uit gedaan. Ik heb wel naar de huidige transgenderwet gekeken en die maakt me verdrietig. Mijn transitie heeft veel verschillende fases gehad. Omdat ik niet in Nederland geboren ben, moest ik hiervoor naar Suriname. Voor mij was duidelijk dat ik die operatie wilde. Ik weet ook dat er mensen zijn die geen operatie willen. Maar die willen wel kunnen zeggen dat ze vrouw zijn. Voor die mensen betreur ik de gang van zaken. Wie gaat er voor jou bepalen of je vrouw bent? Uneducated people. Dit is een ding van de lange adem. Ik wil bruggen blijven bouwen.”

“Als trans vrouw worstel ik met de liefde. Mannen zien je als een fetisj, terwijl je gewoon een vrouw bent. ‘Met jou kan ik geen kinderen krijgen’, ‘met jou kan ik niet thuiskomen’, hoor ik dan. Dat doet pijn, ik ben een mens. Ik heb mijn eigen huis, ik hoef niet van je te eten en te drinken. Wat ik nodig heb is liefde. Ik date niet om te spelen, maar om een relatie op te bouwen. Ik vind de apps onveilig. Het draait alleen maar om geld verdienen.”

“Ik heb laatst tegen twee grote bedrijven nee gezegd voor een sprekersklus. Trans mensen worden steeds vaker gevraagd om te spreken, maar worden dan niet betaald. Een bedrijf benaderde mij voor de PRIDE month, maar er was geen budget. Het is een farmaceutisch bedrijf; die hebben miljarden aan winst. Als je geen duizend euro kan betalen voor een optreden, vraag het dan niet. Als het een non-profitbedrijf was, dan was het anders. Witte mannen en vrouwen krijgen zo vijftienhonderd euro voor een optreden betaald. Maar mensen zoals ik, gekleurde mensen en vrouwen, lhbti’ers, wij worden niet gewaardeerd.”

“Ik vind het niet erg om voor dingen gevraagd te worden omdát ik trans vrouw ben. Ik kom uit het bos, toen ik opgroeide had ik geen representatie. Later leek het hoogst haalbare beroep als trans persoon sekswerk. Hell no, dacht ik. Ik word er blij van als ik gevraagd word om mijn verhaal te delen, om te laten zien dat het kan. Ik wil dat kinderen zoals ik weten dat ze erbij horen.”

De andere portretten lees je in de nieuwste Opzij. Een abonnement is zo gepiept. Nergens aan vastzitten? Lees dit nummer fysiek of digitaal via onze site of Blendle.