Vrouwelijke Turkse pioniers in het Verwey Museum Haarlem

Dit jaar is het zestig jaar geleden dat de eerste Turkse gastarbeiders naar Haarlem kwamen. Niet alleen mannen, maar ook vrouwen. De tentoonstelling Vrouwelijke Turkse pioniers gaat in op het leven van de eerste, tweede en derde generatie Turkse vrouwen in Haarlem en zij die terugkeerden naar Turkije. Verhalen van krachtige, vrouwelijke pioniers die in Nederland een nieuw bestaan moesten opbouwen, die leerden omgaan met een dubbele cultuur met alle voor- en nadelen. Inmiddels wonen er vier generaties in Haarlem, die elk in hun eigen tijd pionier waren en zijn. De tentoonstelling is in Verwey Museum Haarlem te zien van 29 september 2023 tot 7 april 2024.  

Gastarbeiders

In de jaren zestig van de vorige eeuw zaten in Haarlem niet alleen Droste Cacaofabriek en drukkerij De Spaarnestad te springen om personeel, ook bedrijven als Hoogovens, Drukkerij Enschedé, Figee en kousenfabriek Hin wisten niet hoe ze aan voldoende mensen moesten komen. Veel bedrijven richtten zich voornamelijk op het vinden van mannelijke arbeidskrachten, maar er waren er ook die bij voorkeur vrouwen aantrokken, waaronder ook textielbedrijven, wasserijen en de leerbranche. 

Veel van de eerste gastarbeiders in Haarlem waren afkomstig uit Emirdağ, een stadje in de provincie Afyonkarahisar in het midden van westelijk Turkije, ongeveer 180 kilometer ten zuidwesten van Ankara. In 1974 woonden er ca. 2000 inwoners uit dit gebied in Haarlem en tegenwoordig komt naar schatting zestig procent van de ruim zesduizend Haarlemmers van Turkse origine uit deze streek.

Tentoonstelling

Aan de hand van interviews, foto’s en video’s met vrouwen uit de verschillende generaties schetst de tentoonstelling het leven van de vrouwelijke Turkse pioniers uit verschillende generaties. Hoe zijn ze in Nederland beland, hoe was hun leven toen ze hier net aankwamen en waar liepen ze tegenaan? Hoe ga je om met de cultuurverschillen, toen en nu?