In de nieuwe OPZIJ: Langs de meetlat: Peter Hein van Mulligen. ‘Voor de wet is iedereen gelijk, maar in de praktijk zit dat toch anders.’
DOOR MOJDEH FEILI
Peter Hein van Mulligen is hoofdeconoom bij het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Zijn voornaamste taak is het onder de aandacht brengen van de cijfers van het CBS bij een breed publiek en tekst en uitleg geven bij publicaties. Daarnaast geeft hij lezingen over alles wat met de economie en de arbeidsmarkt te maken heeft. Ooit promoveerde hij op prijsindexcijfers aan de Universiteit van Groningen. De rubriek ‘Langs de feministische meetlat’ kent hij al sinds de medio jaren negentig, toen de moeder van zijn vriendin een abonnement op de Opzij had en hij deze met veel plezier las.
Als we het over statistiek hebben, hoe staat het ervoor in Nederland met de gelijkwaardigheid tussen inwoners?
Voor de wet is iedereen gelijk, maar in de praktijk zit dat toch anders. Mannen hebben bijvoorbeeld vaak betere banen en verdienen meer dan vrouwen. Sommige mensen zeggen dat dat komt omdat we dat blijkbaar zo willen, maar daar ben ik minder van overtuigd. Het gebeurt zo massaal dat het niet terug te voeren is op individuele wensen en keuzes. Er zit een verwachtingspatroon achter deze realiteit. Keuzes worden niet in een vacuüm gemaakt, maar worden beïnvloed door de eigen omgeving en de samenleving. De sociale norm speelt hierbij een rol. Dat zie je ook terug in onderzoeken: Nederlan-ders zijn qua opvattingen relatief traditioneel.
Je stelde net dat vrouwen minder verdienen dan mannen. Vrouwen doen ook minder uur betaald werk per week. Vind jij dat vrouwen meer zouden moeten werken?
Ja, het is de norm in Nederland dat mannen meer uren werken en dat vrouwen meer uren besteden aan het huishouden, de zorg voor kinderen en mantelzorg. Dit verschil is in Nederland erg groot, wat samenhangt met die traditionele opvatting. Moeten vrouwen meer werken? Iedereen moet dat natuurlijk voor zichzelf bepalen, dat is niet aan mij. Ik heb in zekere zin wel sympathie voor het standpunt dat het voor de economi-sche zelfstandigheid van de Nederlandse vrouw beter zou zijn als zij meer haar eigen inkomen zou hebben. Niemand houdt er rekening mee dat een huwelijk of een serieuze relatie weer kan stranden. Toch is het vaak zo dat als dat wel gebeurt, de man in het huis blijft wonen en de vrouw op zoek moet naar een tochtig huurwoninkje dat ze net kan betalen. Het is dus ook vooral in het belang van vrouwen, of eigenlijk voor iedereen, dat ze zelf ook voor voldoende inkomen zorgen. Maar, dat is wel heel makkelijk gezegd. Want in Nederland zijn heel veel voorzieningen daar niet op ingericht. Kijk maar naar basisscholen die absurd vroeg sluiten. Je kunt je kind natuurlijk ook naar de naschoolse opvang sturen, maar het is de verantwoordelijkheid van de ouders om daarvoor te zorgen. En met ouders wordt dan natuurlijk vaak de moeder bedoeld. Als vrouwen meer zouden gaan werken, kunnen ze minder tijd besteden aan het huishouden en de zorg voor de kinderen. Misschien moeten mannen dat ook wat meer gaan oppakken. De impliciete houding dat het de verantwoorde-lijkheid is van de vrouw – en dan heb ik het over heterostellen – moet verdwijnen.